Dadansoddiad Ymgynghori: Llywio Strategaeth Bioamrywiaeth yr Alban

Cyd-destun

Mae'r Alban wedi cydnabod ei bod yn wynebu argyfwng bioamrywiaeth. Mae adroddiad State of Nature Scotland 2023 yn tynnu sylw at y ffaith bod natur yn dirywio, gan nodi bod nifer y rhywogaethau bywyd gwyllt wedi gostwng 15% ar gyfartaledd ers 1994, ac mae un o bob naw (11%) rhywogaeth Albanaidd bellach mewn perygl o ddifodiant.

Ym mis Medi 2023, lansiodd Llywodraeth yr Alban ymgynghoriad cyhoeddus 14 wythnos i gasglu barn rhanddeiliaid allweddol a'r cyhoedd i ddatblygu fframwaith i gefnogi gweledigaeth naturgadarnhaol ar gyfer yr Alban. Canolbwyntiodd hyn ar sut y gall adfywio bioamrywiaeth cefnogi economi a chymdeithas iach a ffyniannus. Bwriad yr ymgynghoriad oedd cael mewnbwn ar ystod o bolisïau arfaethedig sy'n hanfodol i'r Alban ddod yn naturgadarnhaol erbyn 2030 ac i adfer ac adfywio bioamrywiaeth erbyn 2045. Er mwyn cyflawni'r weledigaeth hon a datblygu fframwaith cynhwysol, ystyriodd yr ymgynghoriad y canlynol:

• Strategaeth Bioamrywiaeth yr Alban. Gweledigaeth lefel uchel i atal a gwrthdroi colli bioamrywiaeth ar draws holl gynefinoedd yr Alban.

• Cynllun Cyflawni pum mlynedd cyntaf. Camau gweithredu allweddol i gyflawni'r strategaeth, megis hwyluso prosiectau partneriaeth ar gyfer adfer tirwedd, cynyddu gwytnwch mewn cynefinoedd arfordirol a morol, a rheoli dwysedd pori defaid a cheirw yn gynaliadwy i wella iechyd cyffredinol yr ecosystemau.

• Bil yr Amgylchedd Naturiol Arfaethedig. Fframwaith ar gyfer sefydlu targedau natur statudol a newidiadau deddfwriaethol arfaethedig eraill megis newidiadau i Ddeddf Parciau Cenedlaethol (Yr Alban) 2000.

Dull Wavehill

Penodwyd Wavehill ym mis Rhagfyr 2023 i gynnal dadansoddiad annibynnol a systematig o'r ymatebion i'r ymgynghoriad a dderbyniwyd. Yn gyfan gwbl, derbyniodd dros 650 o ymatebion, gan gynrychioli ystod o unigolion a rhanddeiliaid sydd â diddordebau eang mewn gwahanol agweddau ar y fframwaith arfaethedig.

Fe wnaethom gynnal dadansoddiad meintiol o'r holl ymatebion a dadansoddiad thematig manwl o'r holl ymatebion testun rhydd i ddadansoddi'r safbwyntiau a gynigir gan ymatebwyr. Trwy gynhyrchu dadansoddiad cwestiwn wrth gwestiwn o sylwadau a wnaed a chrynhoi themâu trawsbynciol allweddol, daeth ein dadansoddiad â safbwyntiau amrywiol, themâu cyffredin, a materion allweddol a godwyd i'r amlwg.

Effaith y Gwerthusiad

Ystyriwyd bwriad allweddol ymagwedd Llywodraeth yr Alban at yr ymgynghoriad ac, o ganlyniad, datblygu'r fframwaith yn canolbwyntio ar 'gymdeithas gyfan' a sicrhau cynrychiolaeth eang o leisiau'r Alban. Helpodd Wavehill i wireddu'r bwriad hwn trwy sicrhau bod pob ymateb yn cael ei ddarllen a'i ddadansoddi'n ofalus. Roedd ein dadansoddiad yn llywio Strategaeth Bioamrywiaeth derfynol yr Alban, a gyhoeddwyd ym mis Tachwedd 2024. Mae gwaith pellach ar y gweill ar hyn o bryd i wireddu'r strategaeth uchelgeisiol hon.